Si të menaxhoni alergjitë për një jetë më të qetë!

Si të menaxhoni alergjitë për një jetë më të qetë!
22 Jan 2025

Alergjia është një nga gjendjet shëndetësore më të zakonshme në botë. Njerëzit me një histori familjare të alergjive kanë një rrezik në rritje të zhvillimit të sëmundjeve alergjike. Ethet e barit (riniti alergjik), ekzema, urtikaria, astma dhe alergjia ushqimore janë disa lloje të sëmundjeve alergjike. Simptomat e alergjisë mund të variojnë nga të lehta në një reaksion alergjik serioz, kërcënues për jetën (anafilaksi).
Reaksionet alergjike fillojnë në sistemin tuaj imunitar. Kur një substancë e padëmshme si pluhuri, myku ose poleni ndeshet nga një person që është alergjik ndaj asaj substance, sistemi imunitar mund të reagojë tepër duke prodhuar antitrupa që “sulmojnë” alergjenin. Mund të shkaktojë gulçim, kruajtje, rrjedhje hundësh, lotim ose kruarje të syve dhe simptoma të tjera.
Qëllimi i sistemit imunitar është të mbrohet dhe të mbajë mikroorganizmat, si bakteret, viruset dhe kërpudhat e caktuara, jashtë trupit, dhe të shkatërrojë çdo mikroorganizëm infektiv që pushton trupin. Sistemi imunitar përbëhet nga një rrjet kompleks dhe jetik qelizash dhe organesh që mbrojnë trupin nga infeksionet.
Reaksionet e zakonshme alergjike janë të lidhura me një antitrup të prodhuar nga trupi i quajtur imunoglobulina E (IgE). Çdo antitrup IgE mund të jetë shumë specifik, duke reaguar kundër poleneve të caktuara dhe alergjenëve të tjerë.
Me fjalë të tjera, një person mund të jetë alergjik ndaj një lloji poleni, por jo ndaj një tjetri. Kur një person i ndjeshëm ekspozohet ndaj një alergjeni, trupi fillon të prodhojë një sasi të madhe të antitrupave të ngjashëm IgE. Ekspozimi tjetër ndaj të njëjtit alergjen mund të rezultojë në një reaksion alergjik. Simptomat e një reaksioni alergjik do të ndryshojnë në varësi të llojit dhe sasisë së alergjenit të hasur dhe mënyrës në të cilën sistemi imunitar i trupit reagon ndaj atij alergjeni.
Alergjitë mund të prekin këdo, pavarësisht nga mosha, gjinia, raca ose statusi socio-ekonomik. Në përgjithësi, alergjitë janë më të zakonshme tek fëmijët. Megjithatë, një dukuri për herë të parë mund të ndodhë në çdo moshë, ose të përsëritet pas shumë vitesh. Hormonet, stresi, tymi, parfumi ose irrituesit e mjedisit mund të luajnë gjithashtu një rol në zhvillimin ose ashpërsinë e alergjive. Një nga shfaqjet më të zakonshme të alergjisë në lëkurë është urtikaria.
Çfarë është Urtikaria?

Urtikaria është një gjendje ku shfaqen njolla të kuqe ose të bardha, të ngritura mbi sipërfaqen e lëkurës, të cilat shpesh shoqërohen me kruajtje. Ajo mund të jetë:
Akute e cila zgjat më pak se 6 javë, zakonisht për shkak të një alergjie ndaj ushqimit, ilaçeve apo infeksioneve.
Kronike e cila zgjat më shumë se 6 javë dhe shpesh ka shkaqe të panjohura.

Shkaqet e Urtikarieve

1. Alergjitë ndaj ushqimeve – Qumështi, vezët, arrat, frutat e detit.
2. Alergjitë ndaj ilaçeve – Antibiotikët (p.sh penicilina), aspirinët, ibuprofeni.
3. Faktorët fizikë – Nxehtësia, të ftohtit, presioni mbi lëkurë, drita e diellit.
4. Infeksionet – Viruset ose bakteret.
5. Stresi – Mund të nxisë ose përkeqësojë urtikarinë.

 

Simptomat më të shpeshta

Njolla ose flluska të kuqe të ngritura, të cilat ndryshojnë në madhësi.
Kruajtje intensive.
Ndryshime të shpejta të shenjave (zhduken dhe shfaqen diku tjetër).

Trajtimi i urtikarieve me antihistaminikë

Antihistaminikët janë medikamente që bllokojnë efektet e histaminës, një substancë që trupi prodhon gjatë një reaksioni alergjik. Llojet e Antihistaminikëve
Antihistaminikët e brezit të pare – Si difenhidramina dhe klorfenamina. Ato mund të shkaktojnë përgjumje, ndaj përdoren më shpesh gjatë natës.
Antihistaminikët e brezit të dytë – Si loratadina, cetirizina dhe fexofenadina. Janë më të përshtatshëm për përdorim gjatë ditës sepse kanë më pak efekte anësore sedative.

Për urtikarien akute, antihistaminikët zakonisht janë trajtimi i parë. Mund të kombinohen me kortikosteroide në rastet më të rënda. Ndërsa për urtikarien kronike kërkohet trajtim i vazhdueshëm me antihistaminikë me dozë më të lartë.

Antihistaminikët duhet të merren vetëm sipas udhëzimeve të mjekut.
Nëse shfaqet vështirësi në frymëmarrje, ënjtje e fytyrës ose gjuhës, kërkohet ndihmë e menjëhershme mjekësore, pasi mund të jetë anafilaksi, një reaksion alergjik i rëndë.

Si të Parandalojmë Urtikariet dhe Reaksionet Alergjike?

Identifikoni dhe shmangni shkaktarët.
Bëni një listë të ushqimeve dhe kontakteve që shkaktojnë alergji.
Përdorni rroba të lirshme. Për të shmangur irritimin e lëkurës.
Kujdes me ilaçet pasi përdorimi jo i saktë mund të jap reaksio alergjik.
Forconi sistemin imunitar. Me një dietë të shëndetshme, vaksinim dhe ndyshim të stilit të jetesës.

Alergjitë dhe urtikariet mund të jenë shqetësuese, por me një diagnozë të saktë dhe trajtim të përshtatshëm, ato menaxhohen lehtë. Përdorimi i antihistaminikëve, shmangia e shkaktarëve dhe mbikëqyrja nga një mjek janë hapat kyç për të jetuar pa shqetësime nga reaksionet alergjike. Kujdesuni për shëndetin tuaj dhe mos hezitoni të kërkoni ndihmë profesionale kur është e nevojshme….

Leave a comment

X